‘As ie nou ok ies mitdoun’
Streektaalenquête
in Drenthe en Groningen erg in trek
De streektaalenquête die momenteel in Groningen en
Drenthe loopt, is een groot succes. Dat constateren de samenstellers, bij wijze
van tussenrapportage. Het
initiatief voert de deelnemers mee naar de wondere wereld
vanjufferkutties, de floepert, hondsvod en op de plokhoar. Jan Germs van het
Huus van de Taol in Beilen blikt mede namens Siemon Reker in Groningen terug op
de resultaten tot nog toe.
Op een kille najaarsdag in 2012 troffen Reker en Germs
elkaar op het station van Assen. Omdat de trein weigerde verder te rijden dan
de Drentse provinciehoofdstad,
kon hun geplande overleg niet in Beilen – standplaats van
het Huus van de Taol – plaatsvinden. “Gelukkig biedt ook een kleine
stationsrestauratie goede cappuccino en genoeg zitplaatsen om rustig te kunnen
overleggen”, lacht Germs. Siemon Reker, hoogleraar Gronings, ontvouwde in
de restauratie zijn plan, in de provincie Groningen vragenformulieren uit te
zetten over de streektaal. Aan het begin
van zijn beroepsmatige carrière had hij een dergelijk
onderzoek ook al eens gedaan. ‘Het leek hem bijzonder interessant een jaar of
dertig later op herhaling te gaan. De moderne tijd met al zijn voortgeschreden
technische mogelijkheden zouden een nog veel betere verspreiding van de
enquêtes en het automatisch verwerken van de
antwoorden mogelijk maken. ‘As ie in Drenthe nou ies
mitdoun?’, was Rekers vraag.”
‘As ie in Drenthe nou ok ies mitdoun’: dit werd het begin
van een vruchtbare samenwerking tussen twee provincies, waarvan veel politici
een samensmelting beogen.”En… een plan waarmee enorm veel mensen een
plezier werd gedaan”,
voegt Germs eraan toe. Veel sprekers van het Gronings en
Drents hebben inmiddels hun weg naar www.hetverhaalvanhetgronings.nl en
www.hetverhaalvanhetdrents.nl gevonden. In Groningen verscheen de eerste
taalenquête begin november 2012.
Drenthe begon in januari 2013 met de eerste. Op 1 maart
aanstaande komen vragenlijst drie (Groningen) en twee (Drenthe) online. Tot 28
februari 24 uur kan de huidige lijst nog ingevuld worden. Daarna staat het
nieuwe vragenformulier twee maanden op bovengenoemde websites. ‘Vanzelfsprekend
kan iedereen daar weer aan meedoen, of de voorgaande nu ingevuld is of
niet.” Op het formulier was ook
ruimte om eigen opmerkingen te plaatsen. Een paar
reacties:
Ik Vun het best wal stoer. Soms wordt der dinger vraogd
waor asje niet aoltied over naodenkt en dan moej dijp graoven.
Ik vind dat we trots moetn weedn op ons dialekt! En zorgn
moetn dat t blef
Om als trotse Drentse Achterhoeker mijn deelname hieraan
te mogen verlenen!
Ik dou ok an de Grunninger variant met: het
Westerkwartiers en het Noordenvelds Drents hef veul van mekaor weg, mor dat
weiten jullie wel.
Jan Germs besluit: ‘Het moge duidelijk zijn, dat het
Bureau Groninger Taal en Cultuur en het Huus van de Taol blij zijn met de
respons en de hartverwarmende reacties.
Ook de medewerking van de media wordt erg gewaardeerd;
veel ingestuurde woorden worden daar nog weer besproken. Zo komt de taal ook
weer terug naar de invullers. En wellicht vraagt u zich daarna niet meer af Wat
jufferkutties, de
floepert, hondsvod en op de plokhaor betekenen…”
Vanaf 1 maart staat de nieuwe lijst dus weer op de bovemgenoemde websites.
“Mensen in de ‘grensgebieden’
worden van harte uitgenodigd, beide lijsten in te vullen. En
vanzelfsprekend zijn sprekers van het Gronings of het Drents van over de hele
wereld
welkom. Zegt het voort.” (DvhN)