Boek en bundel geven helder beeld van Roel Reijntjes

De Drentse dichtre, schrijver en conferencier Roel
Reijntjes vierde op 6 februari zijn 75-ste verjaardag. Hij deed dat in zijn woon-en
geboorteplaats Beilen, samen met vele gasten die hem op verschillende manieren
in het zonnetje zetten.

Ter gelegenheid van deze verjaardag bracht de Historische
Vereniging Gemeente Beilen het boek ‘Roel Reijntjes – Een leven in Beilen’ uit.

Daarnaast presenteerde de bibliofiel-gerichte uitgeverij
De Klencke Pers/Oosterhesselen de gedichtenbundel ‘De brand der zinnen’.

Door Ab Drijver

Deze twee uitgaven, die volkomen los van elkaar zijn
samengesteld en verschenen, geven, wanneer ze inhoudelijk met elkaar worden
vergeleken, samen een helder beeld van de literaire kwaliteiten van Reijntjes
en van zijn persoonlijkheid en geest.

Het eerste boek bestaat uit drie delen. Deel een bevat
flarden van interviews die de jubilaris in de loop der jaren heeft gegeven aan
jòurnalisten van dagbladen en tijdschriften. De samenstellers hebben gekozen
voor een niet-kritische benadering. De verzamelde uitspraken van Reijntjes zijn
als een bont boeket van fleuri-ge veldbloemen in een vaas gezet en moeten
vervolgens voor zichzelf spreken. Er worden geen – op toelichting en nadere
uitleg gerichte vragen gesteld, en wanneer de lezer de neiging mocht voelen om
hier en daar vraagtekens te plaatsen, dan volgt er op die vragen geen antwoord.

Ook dëel twee van het boek, dat een verzameling van 28
gedichten bevat die een beeld geven van Reijntjes gevoelens ten aanzien van
Beilen en omgeving, is duidelijk geselecteerd vanuit de behoefte de dichter de
kans te geven zich op een gemoedelijke, niet-spraakmakende manier te
profileren.

Het gedicht Kind in Beilen is typerend voor de sfeer van
‘afstandelijk-respectvol beschouwen’, en ‘licht-weemoedig weerumzien’ waarin
Reijntjes dit werk heeft geschreven, en voor de sfeer van welwillende
vriendelijkheid waarin deze selectie tot stand is gekomen.

Ik was een jongien an de Beilerstroom. ‘t Was zommer en
de rogge deinde; de nes een paradiessien zunder einde en ekkels gruiden an de
dikke ekkelboom.

Een zommerreize in het laand van Ot en Sien, waorin
ontspannen loom de kippen tokten en bij de Spoorsloot dikke padden traog de
muggies slokten under de koepel van de warme zunneschien.

En ‘t leven stroomde eindeloos veurbij, en tied stun
stil- en rust umspuulde mij.

Deel drie van het boek bestaat uit een serie korte
verhalen waarin Reijntjes zijn vertellerslicht laat schijnen over, deels al
lang door de tijd weggevaagde mensen, situaties en gebeurtenissen in zijn
alledaagse leefomgeving. De samenstellers van het boek, W: BazuinBrinkman, G.J.
Dijkstra, T.L Kroes en H.J. Vos hebben duidelijk niet de pretentie gehad om, in
de eerste plaats, de literaire kwaliteiten van Reijntjes in beeld te brengen.
Zij hebben getracht een jubileumboek samen te stellen dat vooral door de auteur
zelf als een eerbetoon aan zijn persoon en kunstenaarschap zou kunnen worden
beschouwd. En daarin zijn ze geslaagd. Reijntjes komt uit het boek tevoorschijn
als een kwetsbare, openhartige, wellicht ietwat narcistisch-ingestelde
persoonlijkheid. De lezer leert een dichter kennen die ‘levenslang’ geprobeerd
heeft om de liefde en het mededogen die hij voor de mensen in zijn omgeving, en
vooral voor ‘het Olde gemoedelijke Drenthe’ voelde en in zich meedroeg (en
draagt) op een – op het creëren van harmonie met ‘de ander’ gerichte wijze – te
verwoorden.

Wereldreiziger

De gedichtenbundel De brand der zinnen daarentegen is een
uitgave die met name de literaire kwaliteiten van Reijntjes zichtbaar maakt. Er
zijn prachtige gedichten in opgenomen, die handelen over klassieke
dichters-thema’s als ‘de onontkoombaarheid van het sterven,’ en ‘het onvermogen
van het individu om werkelijke eenheid te vinden in de relatie met een ander
mens’,

Daarnaast biedt de bundel op verrassende wijze zicht op
het gevoels-, liefdes-, en seksuele leven van wereldreiziger Roel Reijntjes,
die het overzichtelijke bestaan in Drenthe met enige regelmaat verruilt voor
perioden van avontuur en hartstocht in zonovergoten lage-lonen-landen. Daar
vindt hij, meestal tegen forse betaling, de zinderende (lichamelijke) liefde
waarnaar hij gedurende het grootste deel van zijn leven met een knagende pijn
in zijn ziel tevergeefs heeft verlangd. Een leven, waarin het praktiseren van
een homofiele geaardheid min of meer taboe was.

Hemelse bode

Diz’ hoog gestalt: een Gabriël

De jeans as rusting um zien lief

– speurt mij niet, zôt mij wel

Speult groots het spel van hartedief

ogen: steerns in d’ aovendstond

mond: kusbereid tot ‘t zuutst genot

en waorre lôp daor bluit de grond

hie hef het air van jonge god

daanst sniedig in zien sange hoos

zien bôst een veld van hônnigdauw

en veur een kôttte
poos,

royaal betaald, isse mij trouw

.

Roel Reijntjes – Een leven in Beilen – Historische
Vereniging Gemeente Beilen – ISBN 90-75115-15-6. Roel Reijntjes De brand der
innen

– Bibliofiele uitgave van 125 genummerde exemplaren – De
Klencke Pers/Oosterhesselen.