Drentse schrijvers en hun werk Letterkundige rubriek
Drentse schrijvers en hun werk Letterkundige rubriek
DRENTSE SCHRIJVERS EN HUN WERK
letterkundige rubriek
VERZORGD DOOR HARM WERNERS EN GERRIET WILMS
AREND MULDER, geboren in Diever 1906) is landbouwer te Westervelde bij Norg.
Hij publiceerde de toneelstukken „De Kentering”en „De Stapelhoeve”.
Onlangs kwam zijn toneelstuk „Verwoeste Levens”gereed, een „boeren-stuk”, waaruit hier een gedeelte volgt:
Tinus: (Op uit de gangdeur in net colbertcostuum) Hoe is ‘t, is er aoste ‘n bakkien thee broen?
Gé: Moe is zonet naor de keuk’n ‘egaone um ‘t te zetten g’leuk. (Na even pauze als Tinus enkele boeken uit de tas op tafel legt en weer is gaan zitten) Wat he’k ‘eheurd van Domeneer’s Mevrouw, he’j bedaankt as veurzitter van de jeugdvereniging en as sekretaris van de B.O.D.?
Tinus: Ja, ‘k bin now zo good as lôs van alles.
Gé: Ha’j d’r gien zin meer an?
Tinus: Nog nooit an ‘Chad ook. Moar a’j wat meer ‘eleerd hebt as ‘n aander, meent ze mor da’j overal good veur bint en dan schoeft ze joe van alles op de nekke.
Gé: Wie môt dat dan now doon?
Tinus: Weet ik veule?
Gé: Now, da’s jammer. De beste krachten moet juust blieven in de jeugdorganisaties.
Tinus: (Dit gesprek wordt gevoerd terwijl Tinus aantekeningen maakt in zijn notitieboekje en Gé aan een handwerkje uit haar tas bezig is. Zodra ze de sigaret heeft opgerookt) : Juust. Mor die organisaties bestaot dan ook enkel mor uut’n haantien vol beste krachten en de rest hebt meer idee veur aandere dingen. Alles lid an bloodarmoode, Gé !
Gé : Wat wil de jeugd dan?
Tinus : Daansen. Niks liever as daansen. Liefst elke Zundag al kunt ze ook neet dansen van de volligheid.
Gé (Een beetje ondeugend, Plagend) En wat dee’j zôlf vrôgger, toen ie bij de jeugd waren?
Tinus : Eerst de driejaorige H.B.S., toen de Riekslandbouwwinterschole volgen en
toen wat soldaotienspeul’n in Indië.
Gé : En ‘s Zundags dan?
Tinus : Eerst ‘s morgens hen de kaarke, ‘s middags ‘n entien loop’n of fietsen
en ‘s aovonds . . .
Gé : (Valt hem in de rede) Hen daansen of aachter de vrouwluu an. Och jong, schei uut. Mus ik oe neet ‘ekend hebben. Veur niks kree’j neet die naeme.
Tinus : zo.
Gé : Nee, mor zo gek as ‘t now geet, gunk ‘t toen neet, daor he’j geliek an. En toch . . ik hôl veule van daansen. En ie toch ook?
(Als Tinus niks zegt, maar in gedachten voor zich uit ziet, met pot-
lood spelend tussen z’n lippen of iets dergelijks na een kleine pauze) Wat he’j? Ie zegt jô niks. Of bij kwaod, umda’k dat zonet zee van die naeme?
Tinus : Kwaod? Um die naeme? Wat kan mij ‘t schelen, hoe ze mij neumt, of over mij denkt (Blijft voor zich uit staren)
Gé : Now wat he’j dan? Waor pieker ie dan over? Umda’k dat zee, van ‘t daansen ? Much ie dan eerder ook niet graag daansen ?
Tinus : (Zich weer tot Gé wendend) Eerder al, ja.
Gé : En waorumme dan now neet meer, ‘k heur oe nooit ies meer over daansen.
Tinus : (Korzelig) ‘k Heb d’r gien zin meer an. ‘k Heb naarg’ns gien zin meer an.
(Opstandig) Is mij dat ook ’n tied teegnswoordig veur de boerenjeugd um te daansen. As 0e, um zo te
zégg’n de grond under de voot’n weg ‘eheul’n wordt?
Gé : O jong, maek oe daor mor neet dikke umme, dunne is de mode.
Tinus : Zekers. En wee’j wat ook mode wordt ?
Gé : Now?
Tinus : Dat de boerenjeugd mor net dôt of er gien wolkien an de locht is.
Daansen, um het spook te vergeten, dat heur bedreigt. De kop in ‘t zaand stikken, net as ‘n struusveugel.
Gé : Hoe bedool ie dat?
Tinus : Hoe ‘k dat bedoole. Dat ‘t de langste tied ‘eduurd hef, dat ‘n boerenzeune,
as hij ‘t trouwen klaor hef, zo mar in ‘n boerderije kan stappen. ‘t Môch wat. D’r bij introuwen en de plaese dielen, versnipperen tot de leste môgelijkheid toe, dat is de ienigste uutweg nog.
Gé : En de Noord-Oostpolder dan? Daor kunt toch ook heel wat jonge boeren een stee kriegen.
Tinus : t Zul wat. Daor bi’w allennig neet mit ‘ehôlpen en veural neet, now ze
d’r allemaole grootbedrief van maekt. Allemaol plaesen van 40 tot 50 bunder en nog groter. Allemaole mechanische bedrieven.