Een dichter over schoonheid en verval Drentsigheden Rondje Drenthe 27-04-2001

Een dichter over schoonheid en verval Drentsigheden Rondje Drenthe 27-04-2001

Een dichter over schoonheid en verval

“Mijn grote hobby was tekenen en schilderen. Daar lag ook mijn talent. Maar ik heb niet de goede vorm weten te vinden. Met taal gaat het beter.” Klaas Koops (51) uit Schipborg schreef tweeëneenhalf jaar geleden zijn eerste dichtregels. Nu ligt er een debuutbundel: Het pad weerum. “Het is wel verrassend dat het er zo uit is gekomen. Wie me dat vijf jaar terug had voorspeld, zou ik voor gek hebben verklaard. Het overkomt je een beetje.” Zijn oude liefde heeft hij echter niet helemaal verlaten. De tekeningen in de bundel zijn door de dichter gemaakt.

De titel Het pad weerum staat niet boven een van de gedichten, maar dekt de bundel. Daarin schrijft Klaas Koops als een soort inleiding: ‘Op het pad weerum beleef ie opnei. Ziej dingen aans. Dieper, voller starker. Of veur’t eerst. En bij tieden kiek ie veuruut’. Eerst had hij een andere titel in gedachten: Harfstlocht. “Maar daar kreeg ik over te horen dat hij aan literatuur over de midlifecrises deed denken. Misschien is dat op sommige momenten van toepassing, maar het vormt niet mijn diepste drijfveer. Het beeld dat ik heb is de strijd tussen schoonheid en verval. Daar zit het wat tussen in en dat is van alle tijden.” Klaas Koops heeft het soms over doodgaan “je bent er mee in de weer” – en verwijst veel naar de natuur. Niet zo vreemd, want als kind was hij al lid van een natuurclub en hij is op dit moment onder meer nog actief in de Werkgroep Amfibieën en Reptielen (WAR). “In mijn gedichten wil ik niet moralistisch zijn. Maar als ik het over de natuur heb zit er onbewust misschien toch een soort boodschap in. Veel mensen hebben weinig op met natuur en esthetiek. Ik wil echter geen onderwijzer zijn. En wie weet is een zachte boodschap wel de hardste. Soms komt in mijn gedichten ook een lichte verwijzing naar het geloof voor. Bij een goede verstaander kan dat hard aankomen. ”

Het pad weerum heeft Klaas Koops verschillende reacties, interviews en een paar recensies opgeleverd. Er zijn hem daarbij een paar dingen opgevallen. “Er bestaat de behoefte om je gedichten in een bepaalde hoek in te delen. Dan komen ze met Kopland of met Hans Heyting aan. Dat vind ik bijzonder. Waarom kun je niet gewoon naar die gedichten kijken, zonder ze in een kastje te plaatsen? En je lijkt je ook steeds te moeten verantwoorden. Hoe ik het dichten combineer met een drukke baan bijvoorbeeld. Nou op de een of andere manier vind ik er tijd voor, want anders was het niet gelukt.” Drs. Klaas Koops is voorzitter van het college van bestuur van het Friesland College en vervult tijdelijk ook een aanverwante landelijke functie. Twee dagen per week zit hij in Leeuwarden, drie dagen in De Bilt. Klaas Koops is geboren in de Drentse hoofdstad. Was een succesvol atleet bij AAC en won ooit de destijds populaire strijd om de titel ‘Sportman van Assen’.

Suiker in de tank
We ontkomen niet aan de vraag of het schrijven er altijd al in heeft gezeten. “In onze familie is een groot schildersgen en een klein journalistiek gen aanwezig. Zo heeft een neef van mijn vader een boek over de strijd bij de Grebbeberg op zijn naam staan. Op de HBS zat ik in de redactie van de schoolkrant en voor mijn werk heb ik regelmatig wat geschreven. In 1997 heb ik in eigen beheer een boekje uitgegeven. Dat heet Suiker in de tank en gaat over een gebeurtenis die in 1970 veel aandacht trok. Toen werden er op de Asser kazerne militaire voertuigen onklaar gemaakt. Ik was destijds in Assen in dienst en zonder het te weten heb ik de beide daders aangegeven. Een van de twee was Harm Brinksma, bij wie ik op de kleuterschool in de klas heb gezeten. De ander was Henk Veenstra, die later bij een ongeluk om het leven is gekomen. Ik heb die hele zaak gereconstrueerd en er ook verschillende keren met Harm Brinksma over gesproken. Het boekje wordt nu in het Drents vertaald en wordt beter dan de- Nederlandse versie. Verder ben ik bezig met wat verhalen en columnachtige dingen.”

Drents geformatteerd
Dat Klaas Koops in het Drents dicht, ligt niet voor de hand. Hij is in Assen Nederlandstalig opgevoed en na de middelbare school vertrok hij uit Drenthe om in Groningen te studeren. Een jaar of vijftien geleden keerde hij pas in deze provincie terug, toen hij in Schipborg ging wonen. “Mijn vader is een Assenaar, maar mijn moeder werd in Dalen geboren. Ik heb wel eens gezegd dat ik Drents geformatteerd ben, waar het Nederlands overheen is gezet. Als ik onder schrievers ben, spreek ik Drents. Ik heb het me voor een deel zelf aangeleerd en nu ik er in schrijf heeft het een dubbel effect. Wat voor Drents ik gebruik weet ik niet. Er zullen door mijn moeder wel wat invloeden uit Zuidwest-Drentse inzitten, maar waarschijnlijk is het een eigen versie. Ik krijg er geen aanmerkingen op. De Drentse dichters Suze Sanders en Marga Kool zijn trouwens van huisuit ook niet Drents opgevoed, dat is wel bijzonder.” Wat Klaas Koops ook opmerkelijk vindt is dat hij weinig reacties krijgt van andere schrijvers. En dat terwijl hij in het bestuur zit van de Stichting Het Drentse Boek, de uitgever van zijn bundel. Hij zat ook in het bestuur van Drentse Taol. Nu deze opgaat in een nieuwe stichtingsvorm is hij voorgedragen om namens Het Drentse Boek plaats te nemen in de bestuurscommissie. Het wachten is op goedkeuring van de provincie. Uit de Drentse schrijverswereld reageerde Rieks Siebering wel op Het pad weerum. Klaas Koops lacht. “Rieks vond het een typische debuutbundel. Hij heeft per gedicht aangegeven wat er volgens hem aan mankeerde. Hij was zowel positief als negatief. Bij een debuut mag dat ook. Dat er mooie en minder geslaagde dingen tussen zitten. Als ik naar mijn eerste gedichten kijk, vind ik ook zelf dat het te veel versjes zijn. Het latere werk is beter. Je leert veel van de opmerkingen en in je verdere ontwikkeling neem je dat mee. In een volgende bundel moet dat tot uiting komen.”
Het pad weerum door Klaas Koops. Uitg. Stichting Het Drentse Boek in Zuidwolde. ISBN 90 6509 045 2. Prijs: f 21,50.