Een hoendervalk is het Drentse woord voor buizerd Ik heb

Een hoendervalk is het Drentse woord voor buizerd Ik heb ‘n neefje doodgeslagen Scheperserf D.v.h.N. 11-09-2012

DRENTHESCHEPERS ERF
Ik heb ‘n neefje doodgeslagen

Jan Germs schrijft boek over het Drents
Van babbelegoegies tot fiemelklaosie
Door Jan Wierenga

Goed nieuws voor tweetaligen: iemand die naast het Nederlands ook het Drents beoefent (of een andere streektaal) krijgt minder snel Alzheimer. Meertaligheid houdt het brein actief en daarom de gevreesde ziekte, mocht je die ontwikkelen, nog een paar jaar op afstand. Dit is nog niet zo lang geleden geconstateerd door Canadese wetenschappers en het is een van de vele wetenswaardigheden in het nieuwe boek van Jan Germs: Ik heb een neefie doodgeslagen. Schepers Erf mocht alvast door het manuscript bladeren.
Nog even over Alzheimer: bij ééntaligen wordt malheur aan het geheugen door familie waargenomen als de lijder gemiddeld 73 jaar is. Bij tweetaligen merkt de omgeving pas iets als de persoon in kwestie 78 is.
In zijn boek(je) neemt Jan Germs, in het dagelijks leven directeur van het Huus van de Taol, de lezer mee door de wondere wereld van de Drentse streektaal. Voor nieuwkomers een mooie gelegenheid ‘in te stappen’, voor de meer ervarenen een prima uitgave om reeds vergaarde kennis op te frissen en bij te spijkeren. Het boek is geschreven in het Nederlands; zo worden ook mensen die streektaal lastig vinden te lezen, niet buitengesloten.
Vele facetten van de streektaal passeren de revue. Zoals de verschillende varianten van het Drents, uitspraak en grammatica. En verrassende overeenkomsten met talen als het Noors (Drents: edik, Noors: eddik; zwien – svin), de mooiste Drentse woorden (babbelegoegies, gaorenklopper, mieghummel) zoals die ooit door de lezers van Dagblad van het Noorden zijn aangedragen en karakteristieke uitspraken die anderen amuseren dan wel hogelijk verbazen. Uit die laatste categorie: Ik kan daar niet over betekent niet dat de spreker niet in staat is een of ander obstakel te nemen, maar dat hij ergens niet tegen kan. Een Drent die zat is, is niet dronken, maar heeft genoeg gegeten. Vogelnamen (hoendervalk = buizerd), nieuwe woorden (condoom = piemelpuutie, botox = rimpelgum), scheldwoorden (fiemelklaosie = vrouw die niet opschiet, hemelpeerd = grote lompe vrouw en bij de mannen: haorneuze = vervelend persoon, graoperd = inhalig figuur.) En de titel van het boek verwijst niet naar moord in de familie, maar naar een vervelende steekmug.
Streektaal zou niet netjes en beschaafd zijn, wat sommigen wel eens denken? Germs kan zich er flink kwaad om maken, ook in het Nederlands: “Innerlijke beschaving zit hem niet in de taal. Mijn taal kan nooit achterlijk of boers zijn!” Alsof beoefenenaren van het Nederlands allemaal zo beschaafd zijn…
Het boekwerkje zal omstreeks oktober/november verschijnen, voor een prijs van rond de 10 euro.