Het verhaal van een NSB-dochter
D00R RON DE Vos
‘Ingehaald door het verleden’. Het is de titel van het
boek van Lukas Koops over de herinneringen van de Willie Munneke, de dochter
van een NSB-er uit Emmer-Compascuum.
Een boektitel die de lading prima dekt, Volgens Dirk
Mulder, de directeur van het Herinneringscentrum Kamp Westerbork. Op die
locatie werd het boek woensdag onder grote belangstelling gespresenteerd.
Mulder beschouwde het boek als een goede aanvulling op dat deel van de
kamphistorie dat wat onderbelicht is gebleven: Kamp Westerbork als
interneringskamp voor NSBers.
Het boek is echter vooral bedoeld als levensverhaal van
Willie Munneke. Een vrouw die vanaf haar kindertijd gebukt ging onder het
NSB-verleden van haar vader. Een traumatisch verleden dat door Lukas Koops werd
opgetekend in dit vlot leesbare, maar door het onderwerp geen geen ‘licht’
boek. Het geeft een goede inkijk in hoe Willie Munneke met die schandvlek door
het leven worstelde.
Kamp
Lukas Koops had Wille Munneke anderhalf jaar geleden
benaderd met de vraag of ze haar verhaal kwijt wilde in een boek en zij stemde
toe: ‘Ik was tien jaar geleden voor het eerst geconfronteerd met de
problematiek van NSB-kinderen toen ik een zoon van een NSB-er interviewde. Het
onderwerp raakte mij. Willie was ook bij dat gesprek en en wilde er meer mee
doen. Zij wilde er ook wel mee naar buiten treden. Ze had ook via
hulpverleningstrajecten geleerd om er over te praten. Ze was al behoorlijk ver
in haar therapie. Het stond haar tegen dat er altijd over de gebeurtenissen in
Kamp Westerbork werd gezwegen. Ze wist dat er erge dingen waren gebeurd met de
gevangen NSB-ers en ze vroeg zich af wat haar vader (Albert van Polen) daar
meegemaakt had. Via haar vader kreeg ze geen details over het kamp te horen,
maar in algemene zin kreeg ze na verloop van tijd wel een beeld.’
Impact
Lukas Koops was destijds geschrokken van de ernst: ‘Zo’n
NSB-achtergrond heeft een enorme impact op een gezin. Ik vind dat er aandacht
moet zijn voor deze NSB-kinderen. Het taboe doorbreken, maar ook vanwege de
verschrikkelijke behandeling in Kamp Westerbork. Ik hoop dan ook dat dit ver haal
navolging krijgt bij lotgenoten.’
Voor Willie Munneke was de presentatie een emotioneel
moeilijk moment, waarbij op het laatst de emoties weer bovenkwamen. Maar het
boek is voor haar ook een bevrijding met een helende werking gebleken. Ook zij
hoopt op soort kettingreactie bij andere NSB-kinderen, zo laat zij in het boek
weten: ‘Het voelt veel beter om het
verhaal over mijn leven als NSB-dochter naar buiten te
brengen door erover te pra-
ten en door middel van dit boek. ( … ) Door mij verhaal
te vertellen en op te laten
schrijven hoop ik dat er meer verhalen zullen volgen.
Verhalen van mensen die tot nu toe altijd hebben gedacht dat zwijgen beter is
dan spreken.’
NSB in Drenthe
Naast een kijkje in de herinneringen van Willie Munneke
krijgt de lezer ook inzicht in het ontstaan van de NSB en hoe een en ander zich
in Drenthe ontwikkelde. Daarbij wordt duidelijk dat in Drenthe het aantal
NSB-leden zeer gering was, maar het aan-
tal stemmers zeer hoog. Koops: ‘Ik dacht altijd dat-
Drenthe een typische NSB-provincie was, maar dat blijkt dus anders te liggen.’
Rouwverwerking
Evert Akkerman van uitgever Het Drentse Boek sprak van
een soort rouwverwerking voor Willie Munneke en vond het een moedig verhaal:
‘Ze is uit de kast gekomen voor zichzelf en voor anderen.’
Het boek ‘Ingehaald door het verleden’ is te verkrij-
gen via de boekhandel of via Stichting Het Drentse
Boek (0593-371010).