'Je zit er nu lang genoeg achter' D.v.h.N. 03-04-2004

‘Je zit er nu lang genoeg achter’ D.v.h.N. 03-04-2004

‘Je zit er nu lang genoeg achter!
De strijd om de plek achter de computer in een modern gezin.

Zeven van de tien noorderlingen hebben thuis internet, zo blijkt uit de Barometer van het Noorden. Het internet wordt vooral gebruikt om te emaillen en informatie op te zoeken. Chatten scoort iets minder hoog, maar dat komt mogelijk doordat de ondervraagden 16 jaar en ouder zijn. Het zijn vooral de jongere internetgebruikers die de chatboxen bezoeken. “hoe is ie? Heb je nog iets te lullen?”

Door Anita Pepping

In het huis van Jan Germs en Margareth Kocks in Gasselte staat een computer met internetverbinding. Zoals in de meeste gezinnen knokken ook hun kinderen, Margareth (18), Jan (13) en AnMarie (12), regelmatig voor een plek achter het apparaat.
“Na veel ruzie heb ik laatst een 20 minuten-schema gemaakt, maar dat werkte niet”. Verteld moeder Margareth. Nu ze een adsl-aansluiting hebben, en onbeperkt kunnen internetten, is er minder strijd en komen ze er meestal onderling wel uit.
“Laatst wilde ik het liefst alle stekkers eruit trekken. Ze waren zo op elkaar aan het schelden. Ik werd er niet goed van”, vertelt vader Jan. Gelukkig gebeurt dit incidenteel. Over het algemeen regelen ze het redelijk met z’n allen. Zeker nu ze meer computertijd hebben. Sinds een week kunnen de kinderen onbeperkt op internet en tikt de telefoonrekening niet meer mee. “Heel erg relaxed”. Zegt dochter Margareth. Voor haar eindexamen havo moet ze veel opdrachten op de computer done. Het grootste deel doet ze op school, maar als ze thuis werkt zet ze gelijkertijd haar MSN chatbox open . “Zit ik tussendoor lekker met vriendinnen te chatten.“
Broer Jan baalt daar stevig van. In huis geldt de gouden regel dat school altijd voorgaat en zijn zus is zo slim om school en plezier te combineren. “Dan zegt ze dat ze iets voor school moet doen, maar dan zit ze lekker te chatten. Dat wil ik dan ook”, vertelt Jan. Net als zijn beide zussen maakt ook hij veelvuldig gebruik van de chatbox. “Eigenlijk best een boel onzin waar we het over hebben tijden het chatten”, zegt hij eerlijk. Vaak openen zijn chatsessies met de zin; ‘Hoe is ie, heb je nog iets te lullen?’
Hij zou het liefst een eigen computer hebben om te chatten, downloaden en om internetspelletjes te spelen. Zijn jongere zus vindt dat overdreven, maar is zelf ook dol op chatten. AnMaire: “Dan chat ik met mijn vriendje die een paar huizen verderop woont. Als hij dan iets liefs zegt, stuur ik dat door naar mijn vriendinnen.”
Toch verruilt de 12-jarige de computer eenvoudig voor een speelafspraak met vriendinnen of om lekker een paar uurtjes tv te kijken. Tot groot verdriet van hun ouders hebben de kinderen Germs inmiddels allemaal een eigen tv. “Als we ’s avonds hebben gegeten, vliegt iedereen naar zijn eigen kamer of achter de computer. “Vreselijk”, vindt Margareth. Als moeder zou zijn graag wat vaker een spelletje doen met haar gezin, maar ze beseft dondersgoed dat ze deze leeftijd daar niet echt mee pleziert.
Vader Jan raakt de internetcomputer thuis nauwelijks aan. De Drentse streektaalfunctionairs gebruikt voor het bijhouden van de website, het bekijken van andere streektaalsites, elektronisch bankieren en het versturen van mails vooral de verbinding op zijn werk. Thuis op zijn werkkamer heeft hij een simpele tekstverwerker staan, waar zijn oudste dochter af en toe een schoolverslag op mag typen. Verder is het verboden terrein. “Zo kan dat ding tenminste niet in het honderd lopen door virussen of iets dergelijks”. Legt Jan uit. “ik gebruik de computer puur beroepsmatig. Nee, is surf niet en speel nooit spelletjes op dat ding. Dat racen en geschiet vind ik vreselijk. Ik hou er niet van, het irriteerd me.”

De computer staat centraal opgesteld in hun woning, vlak naast de woonkamer. Heel bewust, zodat er enigszins controle is op het gebruik. Niet dat Jan en Margareth hun kinderen niet vertrouwen, maar de gigantische mogelijkheden van het wereldwijde web kunnen erg aanlokkelijk zijn. “En dan denk ik niet aan porno”, vertelt Jan. Hij is banger voor bijvoorbeeld rechts-extremistische denkbeelden die via het net binnen kunnen komen of voor iemand die zich anders voordoet via de chatbox. “We moeten binnenkort gewoon eens met ze om tafel om de gevaren te bespreken. Dat doen we te weinig, besef ik.”Zeker nu de jeugd veel langer computert en er dus meer tijd is om te onderzoeken.
Dochter margareth ‘ontmoette’ een tijd geleden een jongen via internet. Veelvuldig chatcontact volgde. “Hij stond daarna toevallig bij ons op de camping. Toen ik hem zag bleek hij zo ontzetten lelijk. Oeh! Gelukkig had hij geen foto van mij en ik heb hem niet aangesproken. Nu heb ik mijn chatbox voor hem geblokkerd. Hij komt er niet meer in.” Margareth laat geen onbekendheden meer toe. Ze ‘praat’ nu alleen met vrienden en speelt zo nu en dan een kaartspelletje op internet. Ze wil dolgraag een eigen computer waar ze zelf baas over is. “Kan mijn broer dat apparaat tenminste niet naar de maan helpen door al dat downloaden van hem. En dan hoor ik niet de hele tijd, je zit er nu lang genoeg achter!” aldus de 18-jarige havo-scholiere.
Haar moeder en tevens naamgenote gebruikt de computer het minst. Hooguit zoekt ze een vakantieadres op of speelt het kaartspelletje spider. “Misschien dat ik er wat vaker achter kruip nu we adsl hebben. Ik vond het vaak zonde van het geld om sites te bekijken. Die telefoonrekening was behoorlijk hoog. Je bent namelijk zo een uurtje bezig zonder dat je het in de gaten hebt. Nu maakt dat niks meer uit. ”De lerares in het speciaal onderwijs vindt zichzelf niet handig op de computer. Daarvoor doet ze er te weinig mee. Hooguit rouleren de schoolnotulen via de mailbox. “Ik wil graag leren, maar onze kinderen leggen het altijd veel te snel uit. Of ze graaien die muis weer uit mijn handen. Daar leer ik niks van. Ik moet het zelf doen.” Als iedereen in bed ligt heeft zij de computer eindelijk voor zichzelf. De rest van de dag is het apparaat volop in bedrijf en komt ze er amper tussen.

Ik hoop niet dat we weer afspraken gaan maken over de tijd”, zegt zoon Jan eerlijk. Hij zit het meest achter het scherm en weet dat die afspraken voor hem ongunstig zullen uitpakken. En volstrekt onnodig vindt hij, omdat hij voldoende ander dingen doet. Ik ga naar school en sport daarnaast ook veel bij mijn fietsclub. Twee keer trainen en in de weekenden wedstrijden. Dan is die computer gewoon lekkere ontspanning. Net als het kijken van een dvd’tje op de computer.” Jan en Margareth maken zich als ouders wel zorgen over het automatisme waarmee kinderen zich tot de computer wenden. “Na het huiswerk zitten ze meteen weer achter de computer. Als het mooi weer is en ik stuur ze naar buiten, pakken ze de besturingssystemen van de spelcomputer op om naar het huis van een vriendje te gaan. Tot ze daar ook weer naar buiten worden gestuurd.”

Geschat computergebruik per dag:
Vader Jan (49 jaar):3 uur
Moeder Margareth (45 jaar):1 uur
Margareth (18 jaar):1 uur
Jan (13 jaar):2 uur (“weekend veel meer”)
AnMarie (12 jaar): 1,5 uur