Mien moeder was geen moffenhoer D.v.h.N. 29-10-2005
Mien moeder was geen moffenhoer D.v.h.N. 29-10-2005
Mien moeder was gien moffenhoer
Door Gerard Stout
ans Polling heeft in het Drents zijn sporen verdiend. Van zijn hand verscheen een reeks boeken over zijn typisch Drents gezin met amusante familieperikelen. Bij Radio Drenthe liet hij zijn licht schijnen over gevarieerde onderwerpen. De onderwijzer uit Borger is terecht gevraagd het geschenk voor de Drentse boekentiendaagse te schrijven.
De Ring is het relaas van Johan Schultingh, geboren 13 november 1943 na een verbintenis tussen zijn moeder Lies en de Duitse soldaat Wolfgang Steinhauser, die na een korte en geheime romance wordt overplaatst naar de Balkan om tegen de partizanen van Tito te vechten. Ze hef hum nog ien keerzien. Het ofscheid was triest en onzeker. Allebei hebt ze schreid en toen is ‘tgebeurd. Het was de allereerste keer veur heur dat ze lichameliflc vrijde. Wolfgang sneuvelt. Voor moeder en zoon resteren enkele brieven, foto’s en ‘De Ring’. Polling gebruikt de eerste helft van het boek om in een terugblik de belevenissen moeder en kind te vertellen; verstoten en geminacht in het Drentse dorp. Dat opa Schultingh Joodse onderduikers in zijn boerderij had, maakte geen verschil in benadering. De hel, dat zijn de andere Drenten.
Na een min ofmeer geslaagd leven – Johan Schultingh is een gerenommeerd architect en hij heeft zijn materiele leven redelijk op orde – gaat hij op zoek naar het graf van zijn vader. Na diverse omzwervingen in Bosnië en Kroatië wordt zijn zoektocht beloond. De ontdekkingen zijn verrassend.
De Ring is in grote lijnen gebaseerd op een authentiek verhaal; Polling heeft enkele gebeurtenissen geromantiseerd en aangevuld. In het eerste deel is Johan Schultingh de zestigjarige verteller. Dat levert bij vlagen anekdotische fragmenten op. De gebeurtenissen buitelen over elkaar heen en vinden zelden diepgang. De verteller geeft een zakelijke weergave van het le ven van moeder en zoon. Dood, ziekte, crematie, familieruzies, mislukte vriendschappen; feiten zonder gevoelens. De beschrijving van emoties is expliciet: moeder en kind voelden zich geminacht en verstoten.
In het tweede deel, als Schultingh over de Balkan struint, maakt Polling veel goed. Zijn twijfels, angsten en aarzelingen krijgen vorm: Ik vind het niet makkelijk um mien gevuul te omschrieven. Daor bin ik nooit goed in west. De mens achter het bastaardkind komt tevoorschijn.
Polling verbindt de Tweede Wereldoorlog met de andere oorlogen en schetst een leven dat getekend is door een toevallige en innige ontmoeting in een barre tijd. Grote en kleine wreedheden van de maatschappij zijn helder verwoord. De karakters missen diepgang en af en toe breken elementen van een driestuiverroman door het oppervlak. Alles uitleggen is niet steeds een aanwinst.
De Ring is een aardig geschenk met trekken van een docudrama dat lijkt op programma’s als Spoorloos. Ook in De Ring bewaart Polling de tranen tot het laatst.
Boek: De Ring. Auteur: Jans Polling.
Uitgeverij: Het Drentse Boek, 69 blz.
Bijzonderheid: Gratis bij aanschaf van €12,50 aan boeken tijdens de Drentse Boekentiendaagse (1-10 november).