Morgenavond voor Radio Noord Drentse literatuurles over Luuks Jonker schrijver van 'Harm - Boer'nlev'n an de Riest' H.C. 17-12-'86

Morgenavond voor Radio Noord Drentse literatuurles over Luuks Jonker schrijver van ‘Harm – Boer’nlev’n an de Riest’ H.C. 17-12-’86

Morgenavond voor Radio Noord

Drentse literatuurles over Luuks Jonker, schrijver van “Harm – boer’nlev’n an de Riest”

ZUIDWOLDE/DEDEMSVAART

Morgenavond, donderdag, wordt door Radio Noord van 18.45 tot 19.00 uur een drentse literatuurles uitgezonden, gewijd aan Lucas Jonker en diens beide romans “Harm, Boer’n-lev’n an de Riest” en “Harm, de boer van ’t Hooglaand”. Luuks Jonker is een bijna vergeten schrijver, die het verdient, dat op hem en ook zijn werk de aandacht wordt gevestigd. Beide romans verschenen in de twintiger en dertiger jaren van deze eeuw. Het zijn de eerste romans, die geheel in het Drents zijn geschreven.

Luuks Jonker (1873-1948) was banketbakker in Dedemsvaart. Het eerste deel van “Harm”, dat eerst als feuilleton verscheen in de Zwolsche Courant, is geïnspireerd door de verhalen, die hij hoorde van zijn grootvader Warner Ruinen. Deze was onderwijzer en schoolhoofd te Linde van 1938 tot 1878. Daarnaast was deze boer en kastelein. Voor het tweede deel werd de stof aangedragen door meester Willem de Vries, ook schoolhoofd in Linde, die vlak voor de bevrijding in 1945 overleed.
Luuks Jonker beschrijft in beide boeken het intieme volks- en dorpsleven. Zoals zich dat afspeelde in een kleine gemeenschap in het zuiden van Drente. Volgens overlevering moet Harm echt hebben bestaan en heeft hij gewoond vlak bij de Dreitippe op het oude Linde op de plek, waar nu de boerderij staat van Berend Jan Altena. De heer Altena wijst nog de plek aan van de stenen, waarop de gebinten hebben gerust. Het achterhuis van de boerderij van Altena was het schaaphok van “Harm van de Meule”, zoals Harm in de volksmond werd genoemd. De fundering en een put van de boerderij van Harm zijn nog aanwezig, evenals een keienstraat van de vroegere boerderij.
In het tweede deel van de roman wordt uitvoerig beschreven hoe de mensen in Linde en omgeving reageerden op de moord op het meisje Mina Koes in 1881 in het Schotterveld. Ook vele andere gebeurtenissen in de boeken zijn in de vorige eeuw in Zuidwolde, op Linde of in Echten waar gebeurd en verwerkt in het boeiende levensverhaal van Harm.
De figuur van Luuks Jonker als schrijver en de inhoud van beide boeken wordt in de literatuurles van Radio Noord uitvoerig belicht. De tekst van deze les, waarvoor het speurwerk is verricht door Lammert Huizing uit Hoogeveen, is verkrijgbaar bij alle openbare bibliotheken in Drente.