Praotie van de Taolschulte Drents Nederlands De krant van Midden Drenthe 08-07-2009
Praotie van de Taolschulte Drents Nederlands De krant van Midden Drenthe 08-07-2009
Praotie van de Taolschulte Drents / Nederlands
Door Aly Mulder
Het idee, dat het slecht zou zijn om met twee talen op te groeien, is ontstaan in Amerika in het midden van de vorige eeuw. Op taaltesten daar scoorden kinderen met een andere moedertaal dan het Engels-Amerikaans lager.
Ook streektaalsprekers scoorden zo regelmatig slecht. Een kennis verprutste als klein jongetje een toets. Bij het plaatje van een ding dat je om je voeten kunt dragen, had hij de keus uit: 1. schoen; 2. laars; 3. klomp; 4. sandaal. Het wantrouwen sloeg toe. Hij wist namelijk zeker dat het een stevel was. De rest van de test ging niet goed. Hij vertrouwde het zaakje niet meer.
Kleine kinderen doorlopen verschillende fases in hun taalontwikkeling. Al heel jong weet een kind soms dat loop in de verleden tijd liep is. Als het kleine ding in de gaten krijgt dat er ook zwakke werkwoorden zijn, kan het zomaar loopte gaan zeggen. In een later stadium is liepte mogelijk, voordat het weer bij liep uitkomt. Dit is een normale gang van zaken, voor eentaligen én meertaligen.
Kinderen die in meer talen opgroeien, hebben soms een ‘stille’ periode. Dan zeggen ze een tijdlang in een van beide talen vrijwel niets meer. Niks ernstigs! Maar veel ouders schrikken zich een hoedje als hun kind alleen nog dialect spreekt. En inderdaad komt het na een tijdje wel goed, maar dat is geen gevolg van het feit dat één van de twee talen is afgezworen.
Dat is een verarming.
Een heel klein tweetalig kind (Drents en Nederlands) kan nog rustig zeggen: ‘Ik leg een plakje kaas op mijn stoet.’ Zodra de peuter in de gaten heeft, dat het met twee talen aan het stoeien is, kan het zelfs zeggen: ‘Ik leg een plakje kaas op mijn broodstoet.’ Onbewust plakt het brood en stoet aan elkaar vast. Blijkbaar om er zeker van te zijn dat het goede woord er bij is. Uiteindelijk zal het kind het Nederlands en het Drents goed naast elkaar gaan gebruiken. Sterker nog, het zal minder Drentismen in zijn Nederlands hebben dan wanneer het met een mengtaal van ‘half put- half regenwater’ was groot geworden.
Jan Germs, streektaolfunctionaris