Presentator Rieks Siebering confronterend kritisch maar fair H.C. 29-03-1999
Presentator Rieks Siebering confronterend kritisch maar fair H.C. 29-03-1999
VARA-CAFÉ
Al dertien jaar een succes
Presentator Rieks Siebering confronterend, kritisch maar fair.
Het Vara-café en Rieks Siebering.
Twee namen die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Dertien jaar geleden ontstond bij Vara-afdelingsvoorzitter Siebering het idee iets nieuws te beginnen. Het werd een zeswekelijks terugkerende avond, waar het publiek kan genieten van de ene keer pittige of aangrijpende en dan weer vrolijke gesprekken. Dat het aansloeg is duidelijk, want deze maand stond het Vara-café inmiddels al voor de vijftigste keer op de agenda. Als het aan Siebering ligt blijft hij er voorlopig mee doorgaan. “Ik ben een intensief levend mens en vind dat je kansen moet benutten. Ik blijf dit doen totdat er morgen een leuker of creatiever idee ontstaat. ”Een gesprek met een man die precies lijkt te weten wat hij wil.
Ik geloof in het belang van een positieve benadering. Als je enthousiast bent, dan lukt het je. Ik denk dat het Vara-café daarom ook geslaagd is. “Siebering (57) zit aan tafel. Voor hem ligt een map met daarin de programma’s van dertien jaar Vara-café in De Boerhoorn in Zuidwolde. Zo nu en dan bladert hij er door, terwijl zijn mond nauwelijks stilstaat. Praten doet hij graag, geeft hij toe.
Siebering was lid van de Vara en politiek actief binnen de Partij van de Arbeid. Via de contacten die hij opdeed, hoorde hij van een vacature als voorzitter van de Vara-afdeling Hoogeveen, Hollandscheveld en Zuidwolde. Siebering kreeg de functie toegewezen. “we hielden regelmatig vergaderingen. Toch was het werk steeds hetzelfde. Er zat geen inspiratie meer in. Het voelde als trekken aan een dood paard. Ik werkte veel samen met Jan de Vries. Hij is één geboren secretaris, terwijl ik een geboren voorzitter ben. Ik ben degene die gesprekken kan sturen, die kan leiden. Jan weet daarentegen alles prima samen te vatten op een klein stukje papier. Hij dacht er net zo over als ik.”
Per toeval las Siebereing de statuten van de Vara. “In artikel 2 stond dat een van de doelstellingen het organiseren van culturele evenementen is. Daarbij komt dat ik zelf schrijver ben en regelmatig schrijversavonden organiseerde voor ROET. Ik kan zelf een hele avond luisteren naar gedichten. Maar ik was me ervan bewust dat je daarvoor een groot liefhebber van gedichten moet zijn. Dit combineerde ik met elkaar. Het Vara-café zou enkele vaste blokken moeten hebben, waardoor er sprake is van herkenbaarheid. De onderwerpen moesten echter steeds wisselen waardoor een gevarieerd programma ontstaat. “Siebering kreeg het voor elkaar en nog altijd staat de formule.
Drempels
Het Vara-café bestaat uit enkele vaste onderdelen zoals onder meer politiek, sport, literatuur en beeldende kunst. De items worden afgewisseld met livemuziek van Geertjan Brakel en Jan de Wilde, die zelfs een eigen tune hebben gemaakt voor het café. Siebering bedenkt de onderwerpen, benadert de gasten en leidt de gesprekken. “D eerste keren vond er een gezamenlijke presentatie plaats. Het kostte de anderen echter bloed, zweet en tranen. Het ging mij goed af, dus ben ik ermee doorgegaan. “De regie is in handen van Jan de Vries. Hij zorgt voor het licht, de microfoons en dergelijke.
De onderwerpen die besproken worden zijn veelal regionaal van aard. Gaat het om iets algemeens dan wordt geprobeerd een gast uit de regio aan te trekken. “Ik wil geen voorlichters van instanties of verenigingen aan het woord laten over bijvoorbeeld zelfdoding, incest of het hebben van een stoma. Het Vara-café is geen voorlichtingsavond. Bezoeker van het café hoeven niemand te vertellen waarvoor ze komen. Men hoeft geen kleur te bekennen. Hierdoor verdwijnen drempels.”
De naam Vara-café is blijven bestaan, dit ondanks het feit dat iedereen, en dus ook niet-Varaleden, er welkom is. De omroep staat echter elk jaar garant voor een subsidie van 4.500 gulden. Opnamen worden er niet gemaakt. Niet voor radio en niet voor televisie. Siebering vindt het goed zoals het is. “Radio Zuidwolde heeft ons weleens benaderd. Maar radio ziet de emotie niet.”
Toch bezoeken ook journalisten zo nu en dan het Vara-café. Dit omdat er regelmatig nieuwtjes te horen zijn. “Ik heb meestal goede contacten met mijn gasten, waardoor er toch een ander gesprek ontstaat. Zo ken ik Relus ter Beek nog van vroeger. Dan bestaat er een andere band. Bovendien laat ik me niet met een kluitje in het riet sturen. Ik ben confronterend en kritisch. Ik wil zoveel mogelijk waaroms naar voren halen. Maar ik wil mensen niet op hun bek laten gaan. Voor politici gaat dat niet altijd op, in elk geval niet als het om politieke zaken gaat. Ook laat ik mensen geen intimiteiten vertellen. Soms ontstaat er zo’n vertrouwensband dat mensen alles wel willen vertellen. Zo was er eens een vrouw die vertelde over het hebben van een stoma. Als ik had gevraagd ‘laat de stoma een zien’, dan had ze dat zonder twijfel gedaan. Ik vind dat je de grenzen moet bewaken. Dat het Vara-café gewaarderd wordt blijkt wel uit het feit dat vooral mensen uit de politiek hun agenda ervoor verzetten. Ze merken dat ze fair behandeld worden en komen daarom graag terug.”
Vertrouwen
“Ik zorg er altijd voor dat ik op de hoogte ben van de onderwerpen waarover gesproken wordt. Je moet details weten om goede gesprekken te kunnen voeren. Ik ben geïnteresseerd in allerlei zaken. Als ik iets leuk in de krant lees, dan knip ik het uit en bel er de volgende dag achteraan. Naast het lezen van veel kranten bezoeken we ateliers en dergelijke. Zodoende doe je ook veel contacten op. “Deze contacten zijn voor Siebering van groot gelang. “Zo ben ik eens een vrouw tegengekomen die een meervoudig persoonlijkheidssyndroom had.
Het klikte tussen ons. Er ontstaat vertrouwen. Later heb ik haar gevraagd voor mijn programma. Het was een indrukwekkend gesprek. Ook heb ik een comapatient in mijn programma gehad. Omdat hij lange tijd in coma heeft gelegen, heeft hij een hersenbeschadiging opgelopen en kon snel agressief worden. Hij kwam toch in het Vara-café. Hij had vertrouwen in mij. Het Vara-café kan heel confronterend zijn.
Er zit toch publiek bij. Er zijn personen die daardoor dichtklappen. Ik zorg ervoor dat ik voldoende weet van het onderwerp zodat ik in dat geval er zelf veel over kan vertellen. Bovendien stel ik op zo’n moment gesloten vragen, zodat de gast in principe slechts ja of nee hoeft te antwoorden. In de begin periode voerde in voorgesprekken. Dat doen we nu niet meer. Het is te vaak gebeurd dat een voorgesprek heel leuk verliep en dat de persoon vervolgens dichtklapte tijdens het eigenlijke gesprek. Natuurlijk kan ik de muziek eerder laten spelen. De ervaring heeft geleerd dat gesprekken met beeldend kunstenaars vaak moeilijk verlopen. Zij maken iets voor het publiek maar willen er vervolgens weinig over zeggen. En ook ik denk weleens ‘help’.
Daarentegen heb je ook gasten die volop praten. Sporters zijn vaak leuke lui. Die willen wel praten. ”Per keer bezoeken zo’n vijftig tot honderd personen het Vara-café. “Daar ben ik tevreden mee. Het bezoekersbestand bestaat in totaal uit zo’n twee- tot driehonderd personen. Dat men het café bezoekt, ondanks dat er zoveel informatie te verkrijgen is op radio en televisie, komt omdat het gewoon gezellig is. Bovendien vindt het Vara-café altijd plaats op zaterdagavond. Deze avond wordt er niet uitgezonden door de regionale radio”.
Dat het Vara-café plaatsvindt in De Boerhoorn heeft te maken met het feit dat Siebering in Hoogeveen geen geschikte ruimte kon vinden. Hij heeft bovendien de nodige kritiek op het culturele gebeuren in Hoogeveen. “In De tamboer is plaats voor 1000 personen. Voor experimentele zaken is echter geen culturele vereniging te vinden die dat oppakt.”
Het Vara-café heeft hier desalniettemin dankbaar gebruik van gemaakt. Duidelijk is dat Siebering in elk geval nog volop geniet van het Vara-café, dat tot nog toe uniek is in Nederland. En ook de gasten lijken het nog altijd te waarderen. Tijdens het vijftigste Vara-café werd Siebering door enkele gasten zelfs verrast met taarten en bloemen.