Jan Jantinus Uilenberg

Jan Jantinus Uilenberg weur op 10 meert 1881 in Zuudwolde geboren.

Jan Jantinus Uilenberg (1881-1962)

Hie was het viefde van zeuven kinder. Zien pap was hoofd van de schoel in Zuudwolde en die schreef ok (over zien jeugd, het underwies en geschiedenis). Toen Jan Jantinus Uilenberg virtien jaor was, gung e naor Stad um daor an de Riekskweekschoel studeren te gaon. Hie kreeg daor u.a. les van L. Leopold, ien van de schrievers van de dialectbloemlezing Van de Schelde tot de Weichsel. Hie kreeg ok les van H. Scheepstra, de geestelijke vaoder van Ot en Sien. Zien underwiesloopbaan bracht hum van Veenoord via Den Haag en Medemblik naor De Smilde.

Jan Jantinus Uilenberg stun benaom bekend as veurdrachtskunstenaar. Hie las veur oet eigen wark veur u.a. Drentse verienings. Vanof 1929 schreef e in het Maandlad Drente liedtkesten, dialectverhalen en essays. Hie kwam dudelk naor veuren as iene die het zuvere Drents naostreefde.

Ien van zien liedteksten zung e vaak an ’t èende van een bijienkomst waor e veurdragen har. Dit lied, Mijn Drenthe, weur zo slim bekend en hiel wat mèensen gungen het as het Drents volkslied zien. Dit lied is evenwal nooit as volkslied erkend, was schreven in het Nederlands en allén al vanwege zien heulen met de bezetter in de Tweede Wereldoorlog wolden veul mèensen dit lied niet as ‘volkslied’ hebben.

Op 28 november 1942 gungen de deuren lös van het ‘Gewestelijk Bureau voor Groningen en Drenthe’ van de ‘Nederlandsche Kultuurkamer’. Uilenberg kwam in de Raod van Advies van dit gewestelijk bureau. In 1943 kreeg Uilenberg van het nationaalsocialistische ‘Departement van Volksvoorlichting en Kunsten’ (DVK) een pries van doezend gulden veur literaire prestaties.
Uilenberg was tiedens de Duutse bezetting lid van de Kultuurkamer. Hierdeur kun e blieven publiceren. Uilenberg leut blieken dat e de ideologie van de bezetter nog niet zo verkeerd vun. Zo weur e sympathiserend lid van de NSB en trad e op as lector bij het hierboven nuumde DVK. En zo much e manuscripten beoordielen en veurzien van een ideologisch goedkeuringsstempel. Ok hef e namens de Kultuurkamer prebeerd Drentse schrievers zo wied te kriegen dat ze ok lid weurden.
Uilenberg weur in 1946 deur het Tribunaal in Assen veroordield tot internering (dizze duurde tot 16 april 1947), een geldboete van f 10.000 en ontzetting oet het kiesrecht tot 1957. De Ereraod veur Letterkunde legde hum een publicatieverbod op tot 1 januari 1951.

Boekpublicaties:

  • De olde jager (1939);
  • Mijn Drenthe (1939);
  • In ’t schemeruur bij ’t knappend vuur, een bundel Drentse volksvertellingen voor jong en oud (1943).

Hie was het viefde van zeuven kinder. Zien pap was hoofd van de schoel in Zuudwolde en die schreef ok (over zien jeugd, het underwies en geschiedenis). Toen Jan Jantinus Uilenberg virtien jaor was, gung e naor Stad um daor an de Riekskweekschoel studeren te gaon. Hie kreeg daor u.a. les van L. Leopold, ien van de schrievers van de dialectbloemlezing Van de Schelde tot de Weichsel. Hie kreeg ok les van H. Scheepstra, de geestelijke vaoder van Ot en Sien. Zien underwiesloopbaan bracht hum van Veenoord via Den Haag en Medemblik naor De Smilde.

Jan Jantinus Uilenberg stun benaom bekend as veurdrachtskunstenaar. Hie las veur oet eigen wark veur u.a. Drentse verienings. Vanof 1929 schreef e in het Maandlad Drente liedtkesten, dialectverhalen en essays. Hie kwam dudelk naor veuren as iene die het zuvere Drents naostreefde.

Ien van zien liedteksten zung e vaak an ’t èende van een bijienkomst waor e veurdragen har. Dit lied, Mijn Drenthe, weur zo slim bekend en hiel wat mèensen gungen het as het Drents volkslied zien. Dit lied is evenwal nooit as volkslied erkend, was schreven in het Nederlands en allén al vanwege zien heulen met de bezetter in de Tweede Wereldoorlog wolden veul mèensen dit lied niet as ‘volkslied’ hebben.

Op 28 november 1942 gungen de deuren lös van het ‘Gewestelijk Bureau voor Groningen en Drenthe’ van de ‘Nederlandsche Kultuurkamer’. Uilenberg kwam in de Raod van Advies van dit gewestelijk bureau. In 1943 kreeg Uilenberg van het nationaalsocialistische ‘Departement van Volksvoorlichting en Kunsten’ (DVK) een pries van doezend gulden veur literaire prestaties.
Uilenberg was tiedens de Duutse bezetting lid van de Kultuurkamer. Hierdeur kun e blieven publiceren. Uilenberg leut blieken dat e de ideologie van de bezetter nog niet zo verkeerd vun. Zo weur e sympathiserend lid van de NSB en trad e op as lector bij het hierboven nuumde DVK. En zo much e manuscripten beoordielen en veurzien van een ideologisch goedkeuringsstempel. Ok hef e namens de Kultuurkamer prebeerd Drentse schrievers zo wied te kriegen dat ze ok lid weurden.
Uilenberg weur in 1946 deur het Tribunaal in Assen veroordield tot internering (dizze duurde tot 16 april 1947), een geldboete van f 10.000 en ontzetting oet het kiesrecht tot 1957. De Ereraod veur Letterkunde legde hum een publicatieverbod op tot 1 januari 1951.

Boekpublicaties:

  • De olde jager (1939);
  • Mijn Drenthe (1939);
  • In ’t schemeruur bij ’t knappend vuur, een bundel Drentse volksvertellingen voor jong en oud (1943).