Drents leren op schoel

Drents praoten mak je rieker! Deur kinder streektaol met te geven, geef ie ze de kans um een grotere woordenschat op te bouwen. Ze leert van twee (of meer) taolen de cultuur kennen en bouwt veur later meer cognitieve capaciteit op: ze kunt makkelker schakeln in ‘t denkwark en zie kunt beter analyseren. Soms komp het Drents goed van pas! Je kunt mèensen beter begriepen aj zölf ok kennis van het Drents hebt en aj het zölf praot. Daorbij gef het samen praoten in en/of begriepen van het Drents vaak een gevuul van vertrouwen en dat kan ok later, op de warkvloer slim weerdevol wezen.

Huus van de Taol böd understeuning an olders, leerkrachten en pedagogisch metwarkers bij het deurgeven van het Drents. Zo bint er vrijwilligers die met alle plezier een maol veurlezen komt en is der bestaond lesmateriaal waoraj oet putten kunt. Maor ok een samenwarking um nei lesmateriaal op maot te maken is meugelk.

Meer informatie

 

 

Veurleesproject

Elk jaor in meert (de Meertmaond Streektaolmaond) gaot oeze vrijwilligers oet naam van het Huus op pad naor zoveul meugelk schoelen in Drenthe. Ze komt dan veur een veurleesmoment op schoel en alle leerlingen waor ze an veurleest kriegt een exemplaar van het tiedschrift Wiesneus.

 

Wiesneus

Wiesneus is een tiedschrift veur kinder in de basisschoelleeftied. Dit Drentse doe-boek stiet vol verhalen, gedichies, liedties en spellegies um kinder in anraking te brengen met de Drentse taol. Ok in de klas kuj der andacht an geven met de lessuggesties oet de lesbrief.

Wiesneus 2025

 

Sinds 2019 is Wiesneus er in verschillende Nedersaksische streektalen, want ook in Groningen, de Stellingwerven en de Achterhoek verschijnt dit tijdschrift in de eigen Nedersaksische variant.

 

 

Veurschoels

Veur op de peuterspeelzaal of bij de kinderopvang het Huus van de Taol nuver speul-/leermateriaal um speulenderwies kennis te nimmen van het Drents.

Het Rollegie

Dit tweitaolige prentenboek is hiel geschikt veur peuters en kleuters. Der heurt ok een ontdekboek met spellegies, varsies en leestips bij.

Florian kreg van zien oma een rollegie met veur underweg. Hie et het rollegie niet op. Hie bargt hum op in zien jasbuuts. As e weer op hoes an giet, raokt e aal maol een stukkie kwiet. ‘Mmmmm, lekker,’ dèenkt de kat, de vis, de moes en zie eet de krummelies op. Florien bedèenkt loze plekkies um zien rollegie op te bragen. Hie döt hum in zien tas, zien jasmus, zien beker.

Waorum et Florian het rollegie eigenlijk niet op? Is dat rollegie veur zien pap misschien? Nee, dat is het niet. Het rollegie is veur… Kiek en lees zölf maor!

Dit boekie in underdiel van het project ‘Klaor veur de start’, dat met pedagogisch metwarkers en olders in bield brengen wil welke weerde de streektaol in de taolontwikkling van peuters speulen kan.

 

Tiedschrift Wiesneus

In kindertiedschrift Wiesneus, dat aal jaor oetkomp in meert, staot ok regelmaotig schiere gedichies en verhaolen veur de jongsten. Bij het blad heurt een lesbrief.

Wiesneus 2025

 

Kinderboeken

Naost lesmateriaal bint er bij Het Drentse Boek, de oetgeverij van het Huus, ok regelmaotig kinderboeken oetbracht. Een selectie van geschikt materiaal:

Kedogies – Jessica Bonnema

Van Fransje Piepelaar die in een hond ging wonen – Leny Hamminga

Kabouter Prugelie – Harm G Sijnstra

Hannes en Hannie – Greet Beerman

Het Hollebomenbos – Herma Stroetinga

Kobus Knien op pad met Ad de Kat – Dick Blancke

De Gruffalo – Julia Donaldson

Opa en Oma Pluus – Dick Bruna

Nijntje in ‘t Dierenpark – Dick Bruna

 

 

PO

Veur het primair underwies bint er al veul lesmaterialen. Wij komt graag langs veur een gastles of lessenserie, veur een lösse workshop. Ok kuw in gesprek um te bekieken wat er an maotwark veur de schoel(en) meugellk is, en hoe aj Drents een structurele plaots binnen het jaorprogramma geven kunt.

Wat aw doen kunt:

Veurlezen

Een veurleesmoment boeten de meertmaond streektaolmaond. Deze voorleessessie wordt door één van onze vrijwilligers verzorgd.

Gastles ‘Taolschatten’

Leerlingen ontdekt meer over de Drentse taol en gaot in de eigen umgevings op zuuk naor taolschatten.

Gastles ‘Drents dichten’

Poëzie in ’t plat, dat is wat! In twei lessen kriegt leerlingen les over de Drentse taolen en gaot ze zölf gangs met een Drents stiftgedicht en een vörmgedicht.

Lesbrief bij het tiedschrift Wiesneus

Op huusvandetaol.nl/wiesneus staot de neiste Wiesneus met lesbrief en lusterbestaanden. Daormet hej gold in haanden veur een schiere streektaolles.

Leskist ‘Speulenderwies’

Dizze oetlienleskist bestiet oet vief underdielen: zuuk bij mekaor (memory), woordenquiz, Het jaor deur (4 praotplaoten met woordkaorten), Drenthespel (gezelschapsspel over Drenthe en het Drents) en Drenthe in 12 volksverhaolen (een verhaol in het dialect van de streek waor het zuch ofspeult met verwarkingsopdracht). De leskist kuj anvraogen bij het Huus van de Taol en mag dan een maond in op schoel blieven.

 

Gastles anvraogen

VO

Wij understeunt graag bij de integratie van Drents in de lessen, ok kom wij graag langs veur een workshop of lessenserie.

 

Gastles ‘Drents, een schat van een taol’

Een les over wat Drents is, hoe het ontstaon is en waorum het zo gloepends mooi is um de taol te gebroeken. Vanzölf gaot leerlingen ok zölf actief an de slag!

 

Lessenserie/workshop ‘Drents dichten’

Poëzie in ’t plat, dat is wat! In drei lessen leert kinder over de Drentse taol, nimt ze kennis van Drentse gedichten en gaot ze zölf ervaoren wat dichten in het Drents met je döt.

 

Hulp bij een spreekbeurt of profielwarkstuk

Voor hulp bij een spreekbeurt of profielwarkstuk in en/of over de streektaol kuj contact opnimmen met de streektaalfunctionaris van het Huus van de Taol.

 

Gastles anvraogen

MBO

Wij understeunt graag bij de integratie van Drents in de lessen, ok kom wij graag langs veur een workshop of lessenserie.

 

Gastles ‘Drents, een schat van een taol’

Een les over wat Drents is, hoe het ontstaon is en waorum het zo gloepends mooi is um de taol te gebroeken. Vanzölf gaot leerlingen ok zölf actief an de slag!

 

Lessenserie ‘Streektaol op de warkvloer’ (vanof 2026)

In dizze lessen komt studenten meer te weten over de achtergrond van streektaolen. Waorum streektaol nog altied een belangrieke rol in oeze maatschappij speult en wat streekcultuur veur invloed op de eigen identiteit hef.

We zet het Drents in een meertaolig palet en gaot in gesprek met studenten over de eigen achtergrond. Hiermet stimuleer wij studenten open te staon veur de aander, ok as die vanoet een aander perspectief prat of een aandere achtergrond hef.

Ok in het dagelijks wark kan streektaol een hulpmiddel wezen, zoas in de zörg. Wanneer aj zölf Drents begriept of praot levert dat veul praktische veurdielen op. Taol verbindt!

Oeze gastlessen biedt een schiere manier um studenten zuch bewust te laoten wezen van wat er zuch allemaol pal veur de neus ofspeult an taolige en culturele diversiteit.

 

Gastles anvraogen

HBO/WO

Samen met het lectoraat Meertaligheid, verbunden an de pabo van NHL/Stenden Hogeschool in Emmen hef het Huus van de Taol warkt an het project ‘Drents en Duits in het onderwijs’. Dit hef as risseltaot opleverd dat er nou een langdurige samenwarking, waorbij de Drentse taol een vaste stee in het curriculum van de pabo kregen hef.

NHL/Steden hef as eerste underwiesorganisatie een eigen docent Drents ansteld. Binnen de module ‘Taal en Identiteit’ is der stee veur lessen en gastlessen Drents i.c.m. meziek.

Ok veur hbo en wo bied wij graag understeuning bij de ingratie van Drents in de lessen, of kuw langskommen veur een gastcollege.

Levende Talen Nedersaksisch

Op 10 oktober 2018 weur het Convenant Nedersaksisch undertiekend: dit was een bekrachtiging van de erkenning die der al was veur het Nedersaksisch. De Drentse taol is underdiel van die overkoepelnde taol, die van Grunning tot an de Achterhoek spreuken wordt.

Levende Talen Nedersaksisch weur in 2019 opricht, met as doel um underwies in en over de streektaolen van Noordoost-Nederland op de kaort te zetten. Op de website van LT Nedersaksisch staot lesmaterialen in allerlei varianten van het Nedersaksisch. Ok verzörgt LT Nedersaksisch regelmaotig inspiratiesessies en bijscholingen.

 

Missie

Levende Talen Nedersaksisch streeft naor meer  structurele andacht veur Nedersaksisch in het underwies: docenten die affiniteit hebt met het Nedersaksisch wiw  bij mekaar brengen en materiaal dat al beschikbaar is veur streektaolunderwies breng we veur het voetlicht.

Visie

Het Nedersaksisch is een erkende taol, die meer op schoel underwezen kan worden. Elk kind dat in het Nedersaksisch gebied opgruit möt de kaans kriegen meer te leren over de taol en identiteit van de regio.